آیا دنیای امروز همچنان به چرخه‌ی ترندها نیاز دارد؟

آیا دنیای امروز همچنان به چرخه‌ی ترندها نیاز دارد؟

 بالنسیاگا در هفته‌ی فشن پاییز/زمستان 2020، فشن‌ شو خود را در فضایی  پر از هیاهوی آتش و سیل برگزار کرد از طرفی  مارین سر و ریک اوونز نیز مجموعه هایی آخرالزمانی ارائه دادند.  معمولا هفته‌های مد با چنین مفاهیم و صحنه های سنگین و تاریکی برگزار نمی‌شوند، اما مشکلات سیاسی، تغییرات محیط زیست و از همه مهمتر حضور ویروس کرونا، حباب خیالی دنیای انسان‌ها را از بین برد و آن‌ها را با واقعیاتی دردناک مواجه کرد. با تمام این ها و با توجه به اینکه هفته های مد به زودی کالکشن ها و ترندهای پاییز را به بازار عرضه می کنند، سوالی ذهن طرفداران مد و فشن را درگیر کرده است که آیا ما همچنان به چرخه ی پرشتاب ترندها نیاز داریم یا خیر؟

Balenciaga

تاثیرات صنعت پرشتاب فشن

اگر بخواهیم در مورد چرخه‌ی ترندهای فشن صحبت کنیم، باید قبل از آن  به تاثیرات کالکشن‌های متعدد برندها   بر رفتار خریداران  بپردازیم. 

 پیش از بحران کرونا، اغلب از  از برندها انتظار می‌رفت که در یک سال، چهار کالکشن اصلی ارائه دهند؛ بهار/تابستان، ریزورت، پیش از پاییز و پاییز/زمستان.( البته این کالکشضن ها  بدون در نظر گرفتن کالکشن های کپسول و همکاری‌های آن‌ها با طراحان دیگر است.)  این اتفاق باعث شده بود که مصرف‌کنندگان همواره در انتظار محصولات جدید برندها و  ترند بعدی باشند، طراحان لباس در فشن خلاقیت خود را از دست بدهند و فروشندگان به سرعت قیمت کالکشن‌ها را پایین آورند. از سوی دیگر برندهای فست فشن را داشتیم که ترندها و طراحی‎های دیده شده در هفته‌های مد را کپی کرده و به سرعت و با قیمتی بسیار پایین‌تر از برندهای اصلی و البته بدون توجه به شرایط کاری کارگران، به فروش می‌رساندند.

بحران کرونا با تمام مشکلات و معایبی که داشت، کمک کرد تا قفل مشکلات تقویم فشن شکسته شود و مشکلاتی که این صنعت پرشتاب در پی خود دارد را به همگان نشان دهد. ضررهای زیست محیطی و پایمال شدن حقوق انسانی در دنیای مد برای کسی ناآشنا نبود، اما بحران کرونا برندها را وادار کرد تا فکری به حال سیستم معیوب خود کنند.

نسل جوان به ترندها اهمیت نمی‌دهند!

 فرانچسکا ماستون  معاون بخش فشن شرکت WGSN، در مصاحبه‌ای به این نکته اشاره کرد که حتی پیش از بحران کرونا هم، نسل جوان توجه ویژه‌ای به رفتار و اخلاقیات برندها داشتند. (شرکت WGSN  پیش بینی ترندها را بر عهده دارد و بسیاری از برندها، از آن برای ارائه‌ی کالکشن‌های خود استفاده می‌کنند.)  فرانچسکا معتقد است امروزه دیگر ترندها در خریداران اشتیاق ایجاد نمی‌کنند در عوض خریداران مشتاقند بدانند که برندهای مورد علاقه‌‌شان درآمد خود را صرف چه کاری می‌کنند و ارزش‌های آن‌ها چیست. ماستون در ادامه می‌گوید: "مردم می‌توانند گزینه‌های بسیاری را برای خرید انتخاب کنند و اگر برندی رفتار نادرستی داشته باشد، در اعتراض به آن تردید نمی‌کنند."

ماستون پیش بینی می‌کند که مردم پس از بحران کرونا، بیشتر نسبت به اخلاقیات برندها حساسیت به خرج خواهند داد و حقوق کارگران و تبعات محیط زیستی اهمیت بسیاری برایشان خواهد داشت. ماستون در این رابطه می‌گوید:" مردم به دنبال دریافت ارزش در ازای پول هستند، یعنی محصولی که دریافت می‌کنند باید با سبک زندگی‌شان همخوانی داشته باشد." در حقیقت خریداران، با هدف، خرید خواهند کرد و از برندهایی که مد پایدار و حفاظت از منابع طبیعی برایشان اولویت دارد، حمایت خواهند کرد؛ برندهایی همچون پاتاگونیا که همواره در تلاشند تا ضررهای خود به طبیعت را کمتر و عمر محصولات‌شان را بیشتر کنند.

مصرف کنندگان به دنبال پایداری هستند!

با اینکه شاید برندها به زمان بیشتری برای تغییرات اساسی نیاز داشته باشند اما مصرف‌کنندگان همین حالا نیز دیگر از ترندها پیروی نمی‌کنند. در گزارشی که وبسایت Vestiare Collective به تازگی منتشر کرد، خرید مشتریان نشان‌دهنده‌ی رشد اهمیت آن‌ها نسبت به برندهای مد پایدار بوده است. از ژانویه تا الان، مصرف‌کنندگان مشتاق خرید محصولاتی هستند که زود قدیمی نمی‌شوند و عمر بالایی دارند، چه از لحاظ کیفیت و چه از لحاظ ترند. برخی از این تغییرات از حس ناامنی اقتصادی ناشی از بحران کرونا سرچشمه می‌گیرند چرا که در ماه‌های گذشته، مردم در خرج کردن برای کالاهای فشن محتاطانه‌تر عمل کرده‌اند. در این دوران بسیاری از مردم محصولاتی را خریداری کرده‌اند که از سال‌های پیش تا امروز محبوب بوده‌اند و به اصطلاح “Timeless pieces” نامیده می‌شوند.

لاکچری تغییر می‌کند!

تغییراتی که در چرخه‌ی ترندها و صنعت فشن دیده شده به صنعت لاکچری نیز انتقال پیدا کرده است. به زودی در ماه سپتامبر هفته‌های مد را خواهیم داشت و  از آن جایی که مصرف‌کنندگان، دیگر هر فصل اشتیاق خرید ندارند، متخصصان پیش‌بینی می‌کنند که ترندها عمر طولانی‌تری را طی خواهند کرد. برندهای بسیاری در طی چند ماه گذشته اعلام کرده‌اند که دیگر از تقویم فشن پیروی نخواهند کرد.برای مثال گوچی گفته است که از این پس تنها سالی دو کالکشن اصلی ارائه خواهد کرد و از سوی دیگر، برندهایی همچون مایکل کورس،  مارک جیکوبز، تام فورد و رالف لورن از هفته‌ی مد نیویورکِ پیش رو،  کناره گیری کرده‌اند. چندی پیش دریس ون نوتن (Dries Van Noten) نامه‌ای به اهالی فشن نوشت و انتقاد خود را نسبت به رفتارهای مخرب آن‌ها اعلام کرد و از آن‌ها خواست تا به فکر آینده‌ای پایدار باشند. این تغییرات امیدوار‌کننده هستند، اما زمان زیادی لازم است تا بتوانیم نتایج را مشاهده کنیم. 

مطالعه کنید: نگاه زیست محیطی برند گوچی و آینده صنعت فشن

راحتی، اصل اول فشن بعد از کرونا!

فرانچسکا ماستون پیش بینی می‌کند که راحتی لباس، مهم‌ترین ترندی خواهد بود که در ماه‌ها و حتی سال‌های آینده، شاهدش خواهیم بود. با اینکه پیش از بحران کرونا نیز توقعات خریداران از راحتی لباس بالا رفته بود، اما اکنون راحتی به مهم‌ترین اصل فشن تبدیل شده است. در چند ماه گذشته علاقه به ورزش و پیاده‌روی میان مردم بالا رفته و درعین حال ماسک زدن نیز اجتناب ناپذیر بوده است. این که برندها چگونه می‌توانند تجربه‌ی ناخوشایند ورزش با ماسک را برای مخاطبین خود راحت‌تر کنند، وجه تمایز آن‌ها در دنیای جدید است. این موضوع که کارایی لباس چیست؟  برخلاف آن‌که چگونه ما را در آینه نشان می‌دهد، نشانگر تحولات فرهنگی بر ضد قضاوت‌گری و قوانین صنعت مد است. با این‌که وجود ویروس کووید-19 این تحولات را شتاب داد، آن‌ها پیش از این ویروس نیز در حال اتفاق افتادن بودند.

از نظر متخصصان مد، آینده‌ی فشن  بیشتر به سمت خرید براساس علاقه‌ی شخصی می‌رود و آیتم‌های محبوب و ترندها کم اهمیت تر از گذشته خواهند شد. سرویس‌های اجاره‌ی لباس و خرید و فروش لباس دست دوم نیز محبوبیت بیشتری پیدا خواهند کرد و مد پایدار مرکز رفتار خریداران خواهد بود.

فست فشن چیست؟

اصلیترین و ابتدایی ترین نیاز هر فردی پوشش و پوشاک می باشد که با توجه به محیط پیرامونش تنوع در طرح و نوآوری در ترکیب و پوشش بیشتر شد.

فست فشن( Fast Fashion) چیست ؟

در دهه 1980 در امریکا برای افراد کم درآمدی که دوست داشتند با مد روز پیش بروند اصطلاح فست فشن یا مد سریع شکل گرفت. این اصطلاح که توسط خرده فروشها به فرهنگ لغت مد افزوده شد در سریعترین زمان به بازار عرضه می شوند. در حقیقت فست فشن برای این است که مشتری در جریان اتفاقات روز مربوط به مد قرار گیرند و مردم بتوانند با هزینه کمتر پوشاک به روز را خریداری کنند.

تفاوت فست فشن با تولید انبوه

در فست فشن طراحی لباس اهمیت ویژه ای دارد و باید با فصلهای مختلف حتما طراحی های لباس هم تغییر کند و مانند این است که کت واک استور (Catwalk Store) داشته باشیم . برعکس در تولید انبوه دیزاین لباس فصلی صورت نمی گیرد و حتی امکان این وجود دارد که یک طراحی سال ها بصورت تکراری ادامه داشته باشد و تولید شود. باید در نظر گرفت که از نظر هزینه فست فشن به نسبت تولید انبوه گران تر است و این تفاوت هزینه به دلیل مد روز بودن و طراحی به روز داشتن است .

مد پایدار روشی است که فعالان آن کیفیت ماندگاری ، فرهنگ ها و ... را در یک پروسه زمانی نسبتاً طولانی در طراحی و توزیع محصولات خود اختصاص می دهند و تا مدتها محصولات به همان صورت و سبک تولید می شوند. درحالی که در مد سریع اعتقادی به صرف وقت و در نشر گرفتن فرهنگ ها و اصول ها و رعایت اخلاق در حوزه پوشاک ندارد و مدت زمان لازم در مد سریع برای طراحی تولید و توزیع گسترده بسیار کوتاه است شاید چیزی حدود ۲هفته باشد و البته عمر آن مد بسیار کوتاه بوده چیزی نزدیک به ۳دقیقه می باشد و خیلی زود مد دیگری جای آن مد را خواهد گرفت.

هدف اصلی فست فشن

هدف اصلی فست فشن صرفه جویی در هزینه هاست . دو عامل مدیریت درست و اصولی در زمینه های تولید و فروش باعث پیروزی و پیشرفت روز به روز فست فشن بر همه رقبای خود شده است . همکاری تجاری نیز یکی از دلایل دیگر در پیروزی فست فشن در زمینه مُد است .همکاری های تجاری ، که برای به حداکثر رساندن فروش و سود با برطرف کردن نیازهای مشتری و رضایت مشتری است ،مدیریت استراتژیک گروه تولید نامیده می شود . ثبات قیمت ها و عدم ورشکستگی در گرو اتحاد تولیدکنندگان و همکاری آن ها با هم است.

مزایا و معایب مد سریع

شعار و هدف اصلی فست فشن این است که لباس در سریعترین زمان ممکن از فشن شوها و کت واک های لباس با کمترین قیمت به فروشگاه ها برسد. این تولید کنندگان محصولات خود را در کشورهای فقیرنشین و توسعه نیافته که نیروی انسانی زیاد و ارزان قیمتتر از کشورهای دیگر وجود دارد و در شرایط و کارگاه های نامناسب و غیر ایمن و با کم ترین مزایا تولید می کنند.کارشناسان حوزه مد معتقدند که صدمه ای که فست فشن به جامعه انسانی وارد کرده این است که بیشتر این مردم راهی جز برای تامین معاش ندارند و زیر استثمار این سیاست تولیدکنندگان می روند.

البته باید در نظر گرفت که فست فشن هر روز محصولات جدیدی را ارائه می دهد و به فروشگاه ها می فرستند اما قیمت پایین محصولات باعث می شود که کیفیت این تولید کنندگان پایین بیاید. از دیگر معایب فست فشن افزایش میل به خرید بیشتر در فرد است که این امر یک رفتار اجتماعی غلط است و مورد آخر این که با خرید بیش ازحد نیاز خیلی از این لباس ها دفعات کمتری مورد استفاده قرارگرفته و زباله های بیشتری تولید می شود و همین زباله ها باعث آسیب و تخریب محیط زیست می شود.