دنیای مد و تاثیر اینفلوئنسرها: از قرن پانزده میلادی تا امروز

این روزها کلمه "اینفلوئنسر" از بحث‌برانگیز‌ترین عبارات میان مردم عام و خاص  است. گاهی عبارتی تحسین‌ برانگیز و گاهی یک عبارت تحقیرآمیز تلقی می‌شود. از مدل‌های اینستاگرامی گرفته تا فوتبالیست‌های مشهور، همگی به نحوی تاثیرگذار یا همان "اینفلوئنسر" مورد خطاب قرار می‌گیرند. در دوره‌های متفاوت، اشخاص بسیاری مانند چه‌گورا، ارسطو حتی انیشتین و دیوید بکهام تاثیرگذار نامیده شده‌اند. اما سوال اصلی این است که اینفلوئنسر چیست یا کیست؟

اینفلوئنسر یعنی چه؟

کلمه "اینفلوئنسر" در لغت به شخصی گفته می شود که بر روی دیگران تاثیر می‌گذارد، اما امروزه این عبارت، محدود به افرادی شده است که تاثیرگذاری‌شان، منجر به تغییراتی در ظاهر، رفتار و ... افراد یک جامعه می‌شود. در عصر اینستاگرام و مصرف‌گرایی، مفهوم "اینفلوئنسر" حتی محدودتر شده و تنها به افرادی نسبت داده می‌شود که انگیزه‌ی خرید را در مردم ایجاد می کنند.

با وجود این‌که تنها نزدیک به 10 سال است که اینستاگرام وارد زندگی ها شده ، اما تصور زندگی بدون شبکه‌های اجتماعی برای ما سخت شده است. در حقیقت غوطه‌ور شدن در دنیای شبکه‌های اجتماعی است که ما را تبدیل به افرادی تاثیرپذیر کرده است. صنعت مد از جمله صنایعی است که بیشترین سود را از این تاثیرپذیری برده، تا جایی که  امروزه جدایی شبکه‌های اجتماعی و فشن، امری دور از ذهن به نظر می‌رسد؛ اما اینفلوئنسر‌های دنیای مدوفشن قبل از این‌که در صفحات تلفن‌های همراه، حضور داشته باشند، زنان و مردانی درباری بودند که آغازگر سبکی منحصر به فرد محسوب می‌شدند. پیروی از استایل آن‌ها نه تنها برای زیبایی و جلال بود، بلکه از مقام و قدرتشان نیز خبر میداد.

تاریخچه‌ی اینفلوئنسر

اگر بخواهیم به نخستین نقش‌های تاثیرگذار در تاریخ نگاهی بیندازیم، باید به دوره‌ی رنسانس برگردیم. رنسانس از ایتالیا شروع شد و تاثیرات شگفت‌انگیزی بر هنر و تکنولوژی داشت. در همین دوران، خانواده‌ی مدیچی (Medici) با وجود اینکه یک خانواده سلطنتی نبود ولی بیشترین قدرت در فلورانس را در دست داشت و چندین عضو از این خانواده با خانواده‌های سلطنتی در سایر کشورهای اروپایی وصلت کردند. یکی از اعضای این خانواده، کاترین مدیچی بود که به مدت 31 سال در حکومت فرانسه قدرت‌نمایی می کرد. 

جالب است بدانید که کاترین، به کشتار و بی رحمی معروف بوده، اما آنچه که از یادها رفته، نوآوری‌های او در فشن و استفاده‌اش از پوشش به عنوان ابزاری برای اعمال قدرت است. از جمله تاثیرات کاترین مدیچی بر نوع پوشش دربار فرانسه می توان به کفش‌های پاشنه بلند راحت، دستکش‌های معطر و لباس‌های کمر باریک، اشاره کرد.

تاثیرگذاری ملکه الیزابت اول بر فشن و زیبایی

اگر به انگلستانِ سال‌های 1500 سفر کنیم، شاهد حکمرانی ملکه الیزابت اول بر بریتانیای کبیر و البته بر دنیای مد هستیم. علاقه‌ی ملکه الیزابت اول به لباس‌های پر زرق و برق در نیمه‌ی دوم زندگی‌اش، سبب محبوبیت  این لباسها در میان مردان و زنان شد.

آرایش صورت،قبل از ملکه الیزابت اول، عملی ناپسند محسوب می‌شد، اما علاقه‌ی ملکه به ابروهای نازک، پوست رنگ پریده و آرایش اغراق آمیز، باعث شد تا فعل ”آرایش کردن” مورد بازنگری قرار بگیرد. تاثیرگذاری ملکه تا جایی بود که زنان، موهای خود را به رنگ نارنجی درمی‌آوردند و یا با ریختن دندان‌های ملکه، دندان‌هایشان را سیاه می‌کردند تا هرچه بیشتر شبیه او باشند.

تاثیرگذاری ماری آنتوانت بر استایل مردم

با گذشت قریب به 200 سال از مرگ ماری آنتوانت، استایل او همچنان، الهام‌بخش بسیاری از مردم و حتی طراحان است.شاید بتوان گفت که ماری آنتوانت اولین ملکه ای بود که به مد توجه ویژه ای نشان داد  و در دوره‌ی او، برای اولین بار صنف خیاطان به رسمیت شناخته شد. البته که در این راستا باید از رز برتین (Rose Bertin) هم نام برد که بدون او، تاثیر آنتوانت چندان به چشم نمی‌آمد. رز برتین، خیاط مورد علاقه‌ی ماری و جزو اولین طراحان مطرح فرانسه بود. او کاملا از علاقه‌ی خانواده سلطنتی به  زرق و برق آگاه بود، به همین خاطر به شکل‌گیری استایل قرن 18 کمک کرد.

بازیگران سینما جای خاندان سلطنتی را در فشن گرفت

با شروع قرن 20 وروی کار آمدن سینما، بازیگران جای تاثیرگذاری اعضای خاندان سلطنتی را گرفتند و از آن پس، آن‌ها الهام‌بخش طراحان لباس شدند. در آن زمان، فشن کاملا کمال گرایانه نمایش داده می‌شد و معیارهای زیبایی با واقعیت جامعه تناسب نداشتند. اگرچه به نظر می‌آمد که خودِ ستارگان سینما استایلشان را انتخاب می‌کردند، اما در حقیقت، طراحان لباس تعیین کننده‌ی نوع پوشش مردان و بخصوص زنان بودند. ستارگان هالیوود مانند آدری هپبورن، مرلین مونرو و کلارا بو، نوعی زیبایی افسونگر و دست نیافتنی را به نمایش می‌گذاشتند که تاثیرات آن همچنان دیده می‌شود.

Audrey Hepburn

Clara Bow

دهه‌ی 60 میلادی دهه‌ی تحولات عمده برای هنر و مد بود. فرهنگ پاپ  مهم‌ترین جنبش این دهه بود که آثار آن در موسیقی، نقاشی و مد قابل دیدن است. توییگی (Twiggy) معروف‌ترین مدل این دوره و شاید اولین سوپر‌مدل تاریخ فشن، چهره‌ی مدل را از مانکنی بی‌‌‌‌اراده، به انسانی پر نفوذ و تاثیرگذار تبدیل کرد. 

جکی کندی و تاثیرش بر فشن

با حضور تلویزیون در تمام خانه‌ها، مردم بیش از پیش در جریان اتفاقات سراسر دنیا قرار ‌گرفتند. جکی کندی که در سال 1961 بانوی اول آمریکا شد به یک  الهام‌بخش برای میلیون‌ها دختر جوان در آن دوره تبدیل شد. به همین دلیل جکی به بانوی اول فشن معروف شد. از جمله آیتم‌های به یاد ماندنی استایل او، عینک بزرگ، کلاه و کت و دامن‌هایش بود.

تاثیرگذاری مدونا بر فشن و استایل جوانان

با پیشرفت تکنولوژی و محبوبیت واکمن و موزیک ویدیوها، موسیقی به منبع الهام و بستری برای به نمایش گذاشتن مد تبدیل شد. از مهم‌ترین شخصیت‌های دهه‌ی 80، مدونا ملکه‌ی موسیقی است. مدونا با استایل خاص خود طرفداران بسیاری پیدا کرد و ترندهای بسیاری به کمک او شکل گرفت؛ از جمله آن ها،  استفاده از لباس خواب ‌بعنوان لباس بیرون، گردنبند صلیب، دستکش‌های توری و کرست‌های طراحی شده‌اش توسط جان پول گوتیر بود.

بازگشت فشن به خاندان سلطنتی

در همین دهه یعنی در دهه 80 میلادی  و در انگلستان، فشن به خانواده‌ی سلطنتی بازگشت و عضو جدید کاخ سلطنتی، پرنسس دایانا، ستاره‌ی آن شد. پرنسس دایانا در میان مردم، محبوبیت بسیاری داشت و این محبوبیت را از اقدامات خیرخواهانه‌اش کسب کرده بود. از جمله مهم‌ترین کارهای خیرخواهانه دایانا، می‌توان به آگاهی بخشی برای بیماری ایدز اشاره کرد. دایانا در دهه‌ی 80 میلادی به‌عنوان زنی که بیشترین عکس از او گرفته می‌شد، شناخته شده بود و عکسی که از او با کیف لیدی دیور گرفته شد، همچنان در یادها مانده است.

سوپرمدل‌ها و تاثیرگذاری آن‌ها بر نسل جوان

فشن در دهه‌ی 90 برای اولین بار با 6 مدل شناخته شد؛ 6 مدلی که برای اولین بار عبارت "سوپر مدل" را وارد دنیای فشن کردند. از میان  6 مدل می‌توان نائومی کمپل  و کیت ماس  را به عنوان کسانی نام برد که استایل "شیک هروئینی" را به نمایش ‌گذاشتند. سوپرمدل‌ها حتی خارج از فضای کاری، با استریت استایل خود، منبع الهام دختران جوان بودند.

شروع قرن 21، شروع فرهنگ پاپاراتزی نیز بود. در سال‌های 2000، عکس‌هایی از ستارگانی همچون پاریس هیلتون و بریتنی اسپیرز در مکان‌های متفاوت منتشر می‌شد که بر مد روز تاثیر بسیاری داشت. با پدیدار شدن اینترنت، روزانه هزاران عکس در خبرگزاری‌های زرد چاپ می‌شد و در کم‌ترین زمان، در سراسر جهان منتشر می‌گردید.

با ظهور اینستاگرام، دیگر نیازی به پاپاراتزی برای دنبال کردن استایل سلبریتی‌ها نبود و این فرصت به هر شخصی داده شد تا خود را به‌عنوان یک برند به هر شکلی که می‌خواهد، معرفی کند.

تفاوت اینفلوئنسرهای معاصر با  گذشته

شاید یکی از تفاوت های اصلی تفاوت اینفلوئنسرهای جدید با اینفلوئنسرهای گذشته این باشد که اینفلوئنسر‌های معاصر با آگاهی کامل از نفوذشان، سلیقه‌ی خود را تبلیغ می‌کنند. به نظر می‌رسد این شخصیت‌ها با آگاهی کمتر و بدون قصد، تاثیر خود را بر جامعه می‌گذاشتند، گویی مخاطبشان به صورت تصادفی تحت تاثیر قرار می‌گرفتند.

برخی از اینفلوئنسرهای معروف معاصر ایرانی فعال درخارج از کشور

صدف بیوتی (@sadaf_beauty)

صدف از شناخته شده‌ترین اینفلوئنسرها در زمینه‌ی زیبایی است که حال 2.7 میلیون دنبال کننده در اینستاگرام دارد. صدف با برندهای مطرحی همچون سیگما (Sigma) و لورا مرسیه (Laura Mercier) همکاری داشته و در فستیوال‌های آرایشی بسیاری شرکت کرده است. صدف با حضور در ویدیوی تبلیغاتی برند آرایشی لیدی گاگا، هاوز لبز (Hauslabs)، بیش از پیش بر شهرتش افزود.

لیلا میلانی (@leylamilani)

لیلا میلانی مدل، بازیگر و اینفلوئنسر ایرانی-کانادایی، 38 سال دارد و در ایالت کالیفرنیا زندگی می‌کند. لیلا از سال 2009 برند آرایشی و مراقبت از موی خود را تاسیس کرد. لیلا میلانی هیر (Leyla Milani Hair) که برندی لاکچری محسوب می‌شود، با فروش اکستنشن مو شروع به کار کرد. این برند در حال حاضر از طریق وبسایت خود محصولاتی همچون اکسسوری و برس مو، اتوی مو و محصولات مراقبتی مو به فروش می‌رساند. لیلا با 1.2 میلیون فالوور در اینستاگرام، عکس‌هایی از خانواده، آشپزی و فشن به اشتراک می‌گذارد.

نگین میرصالحی (@neginmirsalehi)

نگین میرصالحی 32 ساله،  از سال 2012 وبلاگ خود را تاسیس کرد و در حال حاضر یکی از موفق‌ترین اینفلوئنسرهای اینستاگرام است. نگین که در کنار صفحات اجتماعی‌اش، برند مراقبت از موی خود را با عنوان "گیسو" دارد، سرمایه‌اش نزدیک به 2 میلیون دلار است. تعداد دنبال‌کنندگان او به زودی به 6 میلیون نفر می‌رسد. از همکاری‌های او می‌توان به برندهای سرشناسی همچون دیور، کلوئه  و ولنتینو  اشاره کرد.

شیوا صفایی (@Shivasafai)

شیوا صفایی که با حضور در برنامه‌ی Second Wives Club به عنوان دوست دختر محمد حدید، پدر جی جی حدید و بلا حدید، به شهرت رسید، در حال حاضر نزدیک به 780 هزار دنبال‌کننده در اینستاگرام دارد. شیوا تا به حال بر روی کاور چندین مجله‌ی مد از جمله هارپرز بازار حضور داشته است.

سیلویا و جولیا حق جو (@juliahaghjoo , @sylviahaghjoo)

سیلویا و جولیا حق جو که متولد سال‌های 1989 و 1993 هستند، به عنوان مدل در آژانس مدلینگ نکست (Next Management)  فعالیت می‌کنند. این دو خواهر ایرانی-آلمانی که ساکن پاریس هستند، هرکدام نزدیک به 200 هزار دنبال کننده در اینستاگرام دارند. خواهران حق‌جو در رویدادهای مهمی همچون فشن شوی شنل و هرمس و فستیوال فیلم کن شرکت کرده‌اند. جدا از اینستاگرام، فعالیت این دو بلاگر را می‌توانید در وبلاگ آن‌ها (hug-you.com) دنبال کنید.

یلدا گل‌شریفی (@ygolsharifi)

یلدا که در سال 2016 در لیست ده اینفلوئنسر برتر  مدقرار گرفته بود، در اینستاگرام یک میلیون دنبال کننده دارد. یلدا پیش از این به عنوان ویراستار مد فعالیت کرده و با برندهایی مانند لوکسیتن (L’Occitane)، لانکوم و لورئال همکاری داشته است. یلدا در حال حاضر در اینستاگرام بیشتر به تولید محتوای سلامتی و زیبایی اندام می‌پردازد.

لیلی قالیچی (@lillyghalichi)

لیلی، 37 ساله، در تگزاس به دنیا آمده و تحصیلات خود را در زمینه‌ی وکالت انجام داده است. لیلی با حضور در برنامه‌ی تلویزیونی “Shahs of Sunset” به شهرت رسید. او با نزدیک به ۳ میلیون دنبال‌کننده در اینستاگرام، به تولید محتوای زیبایی، سلامت و فشن می‌پردازد. لیلی برند آرایشی چشم خود را به نام “lilly lashes” مدیریت می‌کند که مژه‌ی مصنوعی‌‌های او از محبوب‌ترین محصولات، نزد ستارگانی همچون بیانسه و کیم کارداشیان به شمار می‌روند.