انتخاب پارچه مناسب برای انواع مختلف لباس بسیار مهم است و همواره باید با توجه به مدل لباس و کاربرد آن جنس پارچه را انتخاب کنیم، پارچه براساس موارد به کار رفته در تولید آن در انواع مختلف لی، کتان، نخی، جیر، چرم، ویسکوز، ساتن و ... وجود دارد.
به لایه انعطاف پذیری از الیاف طبیعی و مصنوعی و نخها که در هم بافته شده اند، پارچه گفته می شود. پشم، کتان، پنبه و ابریشم الیاف طبیعی پارچه می باشند در حالیکه الیاف مصنوعی پارچه شامل ریون، نایلون و پلی استر است.
انواع پارچه نخی
پارچه نخی، همان پارچه پنبه ای است که در زبان عامیانه به آن نخی گفته می شود. خنک بودن، نرمی، بدون ایجاد حساسیت، گوله نشدن از جمله ویژگی های این نوع پارچه است. این نوع پارچه با توجه به الیاف به کار رفته در تولید آن در سه نوع طبیعی، مصنوعی و مخلوط وجود دارد.
جیر نوعی چرم نازک است که از پوست بز، گوزن، گوسفند و گوساله در طی فرایند خاص و تبدیل سطح گوشتی آن به حالت مخملی ساخته می شود. به دلیل کثیف شدن سریع جیر باید از هرگونه خاک و چربی دور نگه داشته شود. در تولید کفش به دلیل مقاوت بالا و عدم نفوذ هوا کاربرد بسیاری دارد.
پارچه لی همان جین است که در ایران با نام برند آن یعنی Lee معروف شده است. نخی، کاغذی، ضخیم، کشی و غیر کشی از انواع مختلف پارچه لی می باشد. این نوع پارچه دارای مقاومت بالایی است و در دوخت انواع مانتو، شلوار، کیف، کفش و ... استفاده می شود. پارچه لی بدلیل شیک بودن مورد پسند تمام سلیقه های می باشد و هیچ گاه از مد نمی افتد.
در تولید و ساخت پارچه ساتن معمولا از پنبه، ابریشم، نایلون، رایون، پولیستر و ... استفاده می شود. ساتن صاف و براق می باشد و در دوخت لباس های زنانه کاربرد زیادی دارد. این پارچه بدلیل وزن کم نیاز به مراقبت زیادی دارد. انواع ساتن شامل عاشقی، فیروزه ای، نگین دار، پشت کرب، شیشه و ... می باشد.
برای ساخت و تولید این پارچه از گیاه کتان استفاده می کنند. لباسهای کتان بدلیل قابلیت جذب آب بالا و خنکی، در فصلهای بهار و تابستان زیاد استفاده می شود. معمولا از پارچه کتان برای دوخت انواع دستمال سفره، پوشش مبل، حوله، پیش بند، کیف، رومیزی و ... استفاده می شود. کتان به دلیل این که در هنگام شست و شو تغییر سایز و اندازه می دهد بهتر است قبل از برش یک بار شسته شود.
برای تولید ابریشم از پیله کرم ابریشم استفاده می کنند. پارچه بسیار نرم و براق ابریشم رنگهای متفاوتی دارد و معمولا از این پارچه گران قیمت در دوخت شال، کراوات،مانتو و ... استفاده می شود.
پوست حیواناتی مانند گوساله، مار،کوسه، بز و ... در طی فرایندی بنام دباغی تبدیل به پارچه چرم طبیعی می شود. از چرم بخاطر خاصیت گرمایی که دارد در دوخت انواع لباس زمستانی استفاده می شود.
این نوع چرم ترکیبی از لایه پی وی سی و لایه روکش می باشد. بدلیل تولید این پارچه از مواد شیمیایی، قیمت ارزان تری نسبت به چرم طبیعی دارد.
به دلیل شباهت چرم طبیعی و مصنوعی تشخیص آن بهنگام خرید بسیار مهم است، در زیر چند راه برای تشخیص چرم طبیعی از چرم مصنوعی گفته شده:
در تولید پلی اتیلن از الیاف مصنوعی استفاده می شود. این پارچه از مقاومت بالایی در برابر سایش و پاره شده برخوردار است.
مخمل نوعی پارچه کرکی است که از ابریشم، پنبه، کتان و پشم تهیه می شود. تهیه و تولید مخمل کار بسیار سختی است که باعث شده جز پارچه های اشرافی محسوب شود. این نوع جنس در تولید انواع لباس، پرده، روتختی و ... کاربرد دارد.
ویسکوز یا ریون یا از الیاف مصنوعی پنبه، مغز چوب و کاغذ ساخته می شود. پارچه ریون در طی فرآیندی شیمیایی در دو نوع الیاف پرز کوتاه و الیاف پرز بلند ایجاد می شود. از ریون برای دوخت لباس زنانه، مردانه، رومیزی و ... استفاده می شود. لباس های ریون به دلیل خنکی که ایجاد می کنند در فصل تابستان طرفدار زیادی دارد.
پارچه پشمی از پوست و پشم بز، گوسفند، خرگوش، بز و ... تولید می شود، به همین دلیل الیاف پشم جز الیافهای طبیعی بحساب می آیند. پشم به دلیل خاصیت کشسانی بعد از شستن شکل ظاهری خود را حفظ می کند. لباسهای پشمی با خروج هوای اضافی از بدن به حفظ تعادل دمای بدن کمک می کنند. الیاف پشمی نسبت به دیگر الیاف در مدت زمان طولانی دچار ساییدگی می شود.
حریر نوعی ابریشم نازک است که از الیاف طبیعی تهیه می شود. حریر دارای انواع مختلفی از قبیل حریر ساتن، کرپ حریر، حریر سیلم، حریر پرده ای و ... می باشد.
از پارچه نایلون بدلیل خاصیت کششی و سایشی بالای آن، در تولید جوراب استفاده می شود.
در تولید بنگالین از الیاف طبیعی، ابریشم و پشم استفاده می شود. نام آن از بنگال گرفته شده است چون اولین بار در آنجا تولید شده است.
در تولید ژرژرت از ابریشم و یا پلی استر استفاده می شود . ژرژت نوعی پارچه کرپ نازک است با بافت ریز که لمس زبری دارد. وزن پارچه ژرژت کمی از ابریشم سنگینتر می باشد.
لمه از الیاف رنگی و نخ های براق تولید می شود. این پارچه بدلیل زیبایی و خیره کنندگیش در بین خانم ها بسیار محبوب است و برای دوخت انواع لباس مجلسی از آن استفاده می شود. در هنگام شست و شوی لمه به خاطر حالت دندانه دار آن نگران نباشید به دلیل اینکه فقط اکلیل های اضافی آن مقداری شسته می شوند.
از پشم، مخلوط پشم و پلی استر، مخلوط پشم و کرک به عنوان مواد اولیه فاستونی استفاده می شود. فاستونی در تولید انواع مانتو، کت و شلوار، کت و دامن و ... کاربرد دارد.
جنس کرپ معمولا از ابریشم، پشم و یا پلی استر می باشد. این نوع پارچه دارای رنگ های مختلف و زیبا می باشد.
کنف به دلیل استفاده در دکوراسیون عروسی، وسایل هنری و طراحی لباس ها محبوبیت خاصی دارد.
جنس استرج از نایلون می باشد و بدلیل اینکه تعرق بدن را به لایه های بعد منتقل می کند برای لباس ورزشکاران بسیار مناسب می باشد.
لینن یا لنین نوعی پارچه کنفی است که از الیاف طبیعی و مصنوعی ساخته شده است. هرچه درصد پنبه نسبت به درصد پلی استر بالاتر باشد، لینن دارای کیفیت بهتری می باشد.